Demansın Erken ve Orta Evrelerinde Egzersiz
Demansın erken veya orta evrelerindeki kişiler için faydalı olabilecek pek çok egzersiz vardır: Top oyunları, oturarak yapılan egzersizler, müzik ve dans, bowling veya yüzme gibi çeşitli aktiviteler.
Bu aktivitelerin bazıları evde de yapılabilir. Ayrıca yürüyüş, bahçe işleri ve ev işleri de günlük fiziksel aktivite için çok uygundur.
Demansın erken evrelerindeki kişiler, hoşlandıkları spor ve diğer fiziksel aktivitelerde zorluklar yaşamayabilirler. Bu sebepten mümkün oldukça sevdikleri ve alışkın oldukları sporları yapmalarını teşvik edebilirsiniz.
Demansın erken ve orta evrelerinde doğru aktivite süresi ve miktarı nedir?
Bu sorunun kesin bir cevabı yoktur ve kişiden kişiye değişecektir. Uzmanlar haftada 150 dakika orta derecede yorucu fiziksel aktiviteyi önermektedir. Bu, haftada en az beş gün, günde 30 dakikalık aktiviteye eşittir. Bu, her seansın en az 10 dakika süreceği, gün boyunca daha kısa seanslara da bölünebilir. Örneğin, en yakın markete 15 dakikalık bir yürüyüş ve ardından öğleden sonra ev işleri veya bahçe işleri olabilir.
Demanslı kişiler için egzersiz türleri
Aşağıda demanslı bir kişinin yapabileceği egzersiz türlerine ilişkin bazı örnekler verilmiştir. Fakat bu liste kapsamlı değildir; unutulmamalıdır ki her türlü egzersiz fayda sağlayabilir.
Bahçe İşleri:
Bahçe işleri, dışarı çıkma fırsatı sağlayan ve birçok insan tarafından keyifle yapılan bir fiziksel aktivitedir. Aktivite düzeyi ve çeşitliliği kişinin yeteneklerine ve fiziksel durumuna göre değiştirilebilir. Bu, yabani otları ayıklamak veya ağaçları budamak gibi daha az efor gerektiren bir şey veya çimleri biçmek gibi daha yorucu bir faaliyet olabilir. Bu aktiviteler vücudun kaslarını güçlendirmeye ve nefes almayı iyileştirmeye yardımcı olabilir. Bahçe işleri, demansın her aşamasındaki insanlar için keyifli bir aktivite olabilir.
Bowling:
Kişi daha önce bowling oynamışsa, bowling becerilerini korumuş olabilir, bu aktiviteye devam edebilir.
Dans:
Dans, çift veya tek olarak teşvik edilebilir. Daha önce dans etmemiş kişiler basit dansları öğrenebilir ve bundan keyif alabilirler. Oturarak da dans edilebilir. Bu çok sosyal bir aktivitedir ve egzersize katılmanın çok keyifli bir yoludur. Gücü ve esnekliği artırabilir, sabit ve çevik kalmanıza yardımcı olabilir ve stresi azaltabilir.
Oturarak yapılan egzersizler:
Demanslı kişiler, düzenli olarak evde veya spor salonunda bir grupla oturarak yapılan egzersiz seanslarına katılabilir. Bu egzersizler kas gücünü ve dengesini oluşturmayı veya korumayı amaçlar ve ayakta yapılan egzersizlerden daha az yorucudur. Her egzersizin tekrar sayısının zamanla arttığı, gelişen bir programın parçası olabilirler. Oturarak yapılabilen egzersizlerden bazıları şunlardır:
- Yürüme hareketi
- Üst gövdeyi bir sağ bir sol yana döndürmek
- Topukları ve ayak parmaklarını yükseltmek
- Kolları tavana doğru kaldırmak
- Çapraz olarak kol ve bacağı kaldırmak
- Bacakları bükmek
- Bacakların altından alkışlamak
- Bacakları bisiklet çevirir gibi hareket ettirmek
- Kollarla daire çizmek
- Oturmaktan ayakta durmaya geçme alıştırması yapmak
Yüzme:
Gözetim altında yüzmek demans hastaları için iyi bir aktivitedir. Su içinde bulunmanın rahatlatıcı ve sakinleştirici bir hissi vardır. Bazı çalışmalar ayrıca yüzmenin yaşlılarda dengeyi geliştirebileceğini ve düşme riskini azaltabileceğini göstermiştir.
Tai chi/qigong:
Tai chi ve qigong, dengeyi ve sağlığı iyileştirmek amacıyla basit fiziksel hareketleri ve meditasyonu birleştiren Çin dövüş sanatlarının biçimleridir. Hareketler bir dizi bütünleşmiş egzersize odaklanır. Bu egzersiz türleri, çevik kalmada önemli olan ve düşme riskini azaltabilecek denge ve stabiliteye odaklanır.
Yürüyüş:
Yürüyüş her kişiye uygun olabilir. Özel ekipman gerektirmez ve her yerde yapılabilir. Yürümek için harcanan mesafe ve süre, kondisyon seviyelerine uyacak şekilde değiştirilebilir.