Kendinizi Sürekli Aç mı Hissediyorsunuz?
Vücudunuz enerji sağlamak için yiyeceklere ihtiyaç duyar, bu nedenle yemek yedikten birkaç saat sonra kendinizi aç hissetmeniz çok normaldir. Ancak yemekten hemen sonra bile kendinizi aç hissediyorsanız, sağlığınızla ilgili bazı problemler söz konusu olabilir.
Aşırı açlığın tıbbi terimi polifajidir. Kendinizi sürekli aç hissediyorsanız, mutlaka doktorunuza görünmeniz gerekir.
Sürekli aç olmanıza neden olabilecek bazı durumlar:
1. Diyabet
Vücudunuz yiyeceklerdeki şekeri glikoz adı verilen yakıta dönüştürür. Ancak diyabet hastalığınız olduğunda, glikoz hücrelerinize ulaşmadan, vücudunuz tarafından dışarı atılır ve size daha fazla yemenizi söyler.
Özellikle tip 1 diyabetli kişilerde çok miktarda yemek yemelerine rağmen hala kilo kaybı görülebilir.
İştahınızdaki artışa ek olarak, diyabet belirtileri şunları da içerebilir:
- Aşırı susuzluk
- Daha sık işeme ihtiyacı
- Açıklayamayacağınız kilo kaybı
- Bulanık görüş
- İyileşmesi uzun zaman alan kesikler ve morluklar
- Ellerinizde veya ayaklarınızda karıncalanma veya ağrı
- Bitkinlik
2. Düşük kan şekeri
Hipoglisemi, vücudunuzdaki glikoz miktarı çok düştüğünde ortaya çıkan bir durumdur. Diyabetli insanlar için endişe vericidir, ancak başka sağlık sorunları da (hepatit, böbrek bozuklukları, pankreasdaki nöroendokrin tümörler (insülinomlar) ve adrenal veya hipofiz bezlerinizle ilgili sorunlar vb.) buna neden olabilir.
Şiddetli olan vakalarda, hipoglisemisi olan kişiler sarhoş gibi görünebilir. Geveleyerek konuşabilir ve yürümekte zorluk çekebilirler. Diğer semptomlar da şu şekilde sıralanabilir:
- Endişe
- Kalbinizi çıkacakmış gibi atıyor hissetmek
- Soluk cilt
- Sallanmak
- Terlemek
- Ağız çevresinde karıncalanma
3. Uykusuzluk
Yeterince dinlenmemek, vücudunuzdaki açlığı kontrol eden hormonları etkileyebilir. Uykusuz olan kişilerin iştahı daha açıktır ve tokluk hissi daha zordur. Ayrıca yorgun olduğunuzda yağlı, yüksek kalorili yiyecekleri daha çok arzularsınız.
Uyku yoksunluğunun diğer etkileri şunlardır:
- Gün boyu uyanık kalmakta zorlanmalar
- Ruh halinde değişiklikler
- Sakarlık
- Dikkatsizlik ve daha fazla kaza
- Kilo almak
4. Stres
Endişeli veya gergin olduğunuzda vücudunuz kortizol adı verilen bir hormon salgılar. Bu, açlık duygunuzu artırır. Stres altındaki birçok insan şeker ve yağ açısından yüksek yiyecekler ister. Bu durum beyninizde endişelenmenize sebep olan kısmın vücudunuz tarafından “kapatılma" girişimi olabilir.
Stres kaynaklı diğer belirtiler şunlardır:
- Öfke patlamaları
- Tükenmişlik
- Baş ağrısı
- Uyku sorunları
- Mide bulantısı
5. Diyet
Tüm yiyecekler sizi aynı şekilde tok hissettirmez. Açlığınızı frenleyen ve size tok hissettiren yiyecekler, protein bakımından zengin (yağsız et, balık veya süt ürünleri gibi) veya lif oranı yüksek yiyeceklerdir. Sebzeler, meyveler ve tam tahıllar iyi lif kaynaklarıdır.
Fındık, balık ve ayçiçek yağında bulunanlar gibi sağlıklı yağlar kolesterol seviyenizi düşürebilir. Dengeli bir diyetin anahtarıdırlar ve yemek yedikten sonra kendinizi tok hissetmenize yardımcı olabilirler.
Hamur işleri, beyaz ekmek, birçok paketlenmiş yemek ve fast food yiyecekler yeterli besinden yoksundur, fakat yağ ve sağlıksız karbonhidratlar bakımından zengindir. Bu sebepten, bunlardan çok yerseniz, yemekten hemen sonra bile kendinizi tekrar acıkmış hissedebilirsiniz ve gerektiğinden daha fazla yiyebilirsiniz.
Yemeğinizi, yavaş, yeteri kadar çiğneyerek ve tadını çıkararak yerseniz, yemekten sonra kendinizi daha tok hissedebilirsiniz.
6. İlaç tedavisi
Bazı ilaçlar, normalden daha fazla yemek yeme isteği uyandırabilir (Alerjileri tedavi eden antihistaminikler, SSRI denilen antidepresanlar, steroidler, bazı diyabet ilaçları ve antipsikotik ilaçlar gibi). Bir ilaç almaya başladığınızdan itibaren kilo almaya başladıysanız, ilaç sizi acıktırıyor olabilir.
7. Hamilelik
Birçok anne adayının iştahında fark edilir seviyede bir artış olur. Bu vücudunuzun, bebeğinizin büyümesi için yeterli miktarda besini aldığınızdan emin olmasının bir yoludur.
8. Tiroid problemleri
Tiroid, boynunuzda bulunan kelebek şeklinde bir bezdir. Vücudunuzdaki her organın çalışma hızını kontrol eden hormonlar üretir. Tiroidiniz çok çalışıyorsa, hipertiroidiniz olabilir.
Büyümüş bir tiroid bezinin yanı sıra, sorunun diğer belirtileri şunlar olabilir:
- Hızlı nabız
- Sinirlilik hali
- Normalden daha fazla terlemek
- Kas güçsüzlüğü
- İçtikten sonra bile susuzluk hissetmek
9. Diyet içecekler
Birçok kişi şekersiz bazı içeceklerin kalori alımını azaltacağını veya kilo verdirebileceğini düşünebilir. Ancak bu içeceklerdeki suni şeker, beyninize yakıt için kullanabileceği kalorileri beklemesini söyler. Vücudunuz beklediği yakıtı alamadığında, "açlık anahtarınızı" açar ve bunun yerine yiyeceklerden kalori almanızı talep eder.
10. Susuz kalmak (dehidrasyon)
Aç hissettiğiniz zamanlarda aslında sadece susamış olabilirsiniz. Vücudunuzda aşırı su kaybı olduğunda açlık ve susuzluk sinyallerini ayırt edemeyebilirsiniz.
Susuz kalmanın (dehidrasyon) diğer belirtileri şunlardır:
- Baş dönmesi
- Yorgunluk hissi
- Daha az sıklıkta işemek ve koyu renkli idrar
Bazı araştırmalar, yemekten önce veya yemek sırasında bir bardak su içerseniz, daha az kalori ile tok hissedebileceğinizi göstermektedir.
11. Ne kadar egzersiz yapıyorsunuz
Egzersiz yaparken vücudunuz yakıt için kalori yakar, metabolizma hızınızda artış olur. Bu da bazı insanlarda açlık hissinde artışa neden olabilir.