Demans ve Alzheimer Hastalığıyla Mücadelede Yardımcı Olabilecek Gıdalar

Demans ve Alzheimer hastalığının, diyet ve beslenme dahil olmak üzere genetik, çevresel koşullar ve yaşam tarzı gibi faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Yüksek tansiyon, kalp hastalığı, diyabet ve obezite gibi sağlık problemleri de bilişsel gerilemeye katkıda bulunabilir. Sağlıklı ve iyi beslenmenin yaşlandıkça bunama ve Alzheimer hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.

Araştırmalara göre, Alzheimer hastalığı vücuttaki enflamasyonla güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Kızartılmış gıdalar, rafine nişastalar, şekerler, doymuş veya trans yağlar ve kırmızı veya işlenmiş etlerle dolu beslenme alışkanlığı, diğer birçok ciddi sağlık durumunun yanı sıra Alzheimer’a yakalanma şansınızı da artırabilir.

Bilişsel gerilemeyle mücadele edebilecek ve yaşlandıkça sağlıklı kalmanıza yardımcı olabilecek bazı gıdalar:

Sebzeler:

Folat ve B9 gibi esansiyel B vitaminleri bakımından zengin olan lahana, kara lahana, ıspanak ve pazı gibi sebzeler, depresyonu azaltmaya yardımcı olurken aynı zamanda bilişsel yeteneği de güçlendirirler. Yeşillikleri sadece salatalarda yemek yerine, çorbalara ve yemeklerinize de ekleyin; ayrıca onları püre haline getirip soslarda da kullanabilirsiniz.

Berries:

Ahududu, yaban mersini, böğürtlen ve kirazların tümü, serbest radikaller tarafından tetiklenen beyin hasarının ilerlemesini durduran antosiyanin adı verilen bir flavonoid içerir. Ayrıca bu ve diğer meyveler beyin sağlığını korumanıza yardımcı olan vitaminler ve antioksidanlar bakımından da zengindirler.

Sert Kabuklu Kuruyemişler:

Ceviz, badem, kaju ve yer fıstığı gibi kuruyemişler, sağlıklı yağlar, magnezyum, E vitamini ve B vitaminleri bakımından zengindirler ve bunların bilişsel yeteneği desteklediği ve bunama belirtilerini önlediği gösterilmiştir. Haftada en az 5 porsiyon kuruyemiş tüketen 70 yaş üstü kadınların, aynı yaş grubundaki kuruyemiş yemeyen kadınlara göre önemli ölçüde daha iyi beyin sağlığına sahip olduğu gösterilmiştir. Başka bir çalışma, cevizlerdeki anti-inflamatuar fitokimyasallarının, yaşlanma süreci boyunca optimal beyin sağlığını korumak için beyin hücrelerinin enflamasyonunu azaltabileceğini göstermiştir.

Omega-3:

Zeytinyağı, keten tohumu ve ton balığı, somon balığı ve uskumru gibi yağlı balıklar, beyninizin sağlıklı kalmasına yardımcı olan DHA'lı omega-3 yağ asitleri bakımından zengin gıdalardır. Birçok çalışma, omega-3'lerin demansla mücadelede ve önlemede etkili olduğunu kanıtlamıştır. İyi bir beyin sağlığı için günde 200 mg DHA alınması önerilmektedir. Yeteri miktarlarda omega-3 tüketmek için bilinçli bir çaba gösterin ve doktorunuzdan güvenli, etkili DHA takviyeleri önermesini isteyin.

Turpgiller:

Brokoli, karnabahar, brüksel lahanası ve diğer turpgiller, bilişsel gerileme, beyin atrofisi ve bunama ile bağlantılı bir amino asit olan homosistein düzeylerini düşürme yeteneğine sahip B vitaminleri ve karotenoidler bakımından zengindirler.

Baharat:

Adaçayı, kimyon ve tarçın gibi baharatlar, hafıza ve beyin sağlığı için sayısız fayda sağlayan birçok polifenol bileşikleri içerirler. Bu gibi baharatlar, bilişsel bozukluğu ve Alzheimer'ı önlemek için enflamasyonu azaltmaya yardımcı olurlar.

Tohumlar (Çekirdekler):

Ayçiçeği çekirdeği, keten tohumları ve kabak çekirdeği, bilişsel gerilemeyi azaltan E vitamini, çinko, omega-3'ler ve kolin gibi antioksidanlar içerirler. Daha iyi bir beyin sağlığı için bunları tek başına atıştırabilir, salataların üzerine serpebilir veya puding ve kek gibi tatlılara katabilirsiniz.

En iyi Alzheimer diyeti nedir?

Bazı kanıtlar, Akdeniz diyetinin bilişsel gerilemeye ve bunamaya karşı koruyabileceğini düşündürmektedir.

Tipik bir yaşlanan beyin, büyük olasılıkla üç ana mekanizmayla ilişkili olan hücre atrofisi belirtileri gösterir: Serebral kan akışında ve oksijen kaynağında azalma, mitokondriyal işlev bozukluğu (oksidatif stresin neden olduğu) ve artan inflamasyon. Akdeniz diyeti bu mekanizmaların üçünde de çalışır. Beyninizdeki hücre atrofisini önlemek için Akdeniz diyeti gıdalarını rutininize dahil etmeyi düşünmenizde fayda vardır.

Akdeniz diyeti kırmızı et, yumurta ve şekeri sınırlar ve aşağıdakilere odaklanır:

Sebzeler: Marul, salatalık, brokoli, lahana, havuç, kereviz, pancar, patlıcan, kuşkonmaz, Brüksel lahanası, ıspanak, sarımsak, kabak, soğan ve sarımsak gibi sebzeler.

Meyveler: Domates, zeytin, portakal, elma, turunçgiller, çilek, üzüm, şeftali, nar ve incir gibi meyveler.

Tam tahıl: Yulaf, bulgur ve kinoa dahil tam tahıllar.

Baklagiller: Nohut, barbunya, mercimek ve bakla gibi baklagiller

Kuruyemişler: Ceviz, ayçiçeği çekirdeği, ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişler.

Süt ürünleri: Yoğurt, süt ve peynir gibi süt ürünleri

Doymamış yağlar: Zeytinyağı ve avokado gibi doymamış yağlar.

Balıklar: Ton balığı, somon ve sardalye gibi balıklar.

Deniz ürünleri: Karides, ahtapot ve ıstakoz dahil deniz ürünleri.

Alzheimer için Riskli Olan Gıdalar

Kırmızı ve işlenmiş etler, rafine tahıllar ve tatlılar demans ve Alzheimer için risk faktörleri olarak tanımlanmış gıdalardan bazılarıdır. Aşırı alkol alımı, doymuş yağ asitleri ve yüksek kalorili gıdalar da Alzheimer için risk faktörleridir.

Sizin veya sevdiklerinizin Alzheimer için risk altında olabileceğini düşünüyorsanız, riski büyük ölçüde azaltan daha sağlıklı bir diyet ve beslenme planı için doktorunuza danışın.

Alzheimer riskini veya ilerlemesini azaltmanın diğer yolları

Alzheimer geri döndürülemez bir hastalıktır, ancak Alzheimer hastalığının gelişimini veya ilerlemesini azaltmanın birçok yolu vardır. Doktorlar, kötü beslenmeye ek olarak, uykusuzluk, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, aktif kalmama, ilaçları zamanında almama ve sosyal etkileşimde bulunmama gibi faktörlerin de Alzheimer'ın kötüleşmesine neden olabileceğini belirtmektedir.

Daha iyi uyumak, aktif olmak, sağlıklı beslenmek, stres seviyelerini azaltmak ve başkalarıyla sosyalleşmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapmanız gerekir.

Yeme alışkanlıkları da değiştirilebilir. Alzheimer hastaları, yemek zamanını başkalarıyla bağlantı kurmak için bir fırsat olarak kullanmalı ve elektronik veya televizyon gibi dikkat dağıtıcı şeylerin sınırlanması gerekir.

Aşağıdaki semptomları yaşayan kişilerin en kısa sürede sağlık hizmeti sağlayıcısına gitmeleri gerekir:

• Günlük yaşamı etkileyen hafıza kayıpları
• Bilinen görevleri tamamlamada zorluk
• Eşyaları yanlış yere yerleştirmek ve adımları takip etme yeteneğini kaybetmek
• Bir sohbeti takip etme veya görüşmeye katılma sorunu

Bazen Alzheimer hastalığı olan insanlar yemek yemeyi bırakırlar. Bunun en yaygın nedeni yemek yemeyi unutmaları veya tabağındaki yiyecekleri tanıyamamaları olabilir. Uygun olmayan takma dişler, yeni ilaçlar veya fiziksel aktivite eksikliği de gıda ve su alımının azalmasına katkıda bulunabilir.